Obszary ryzyka

Ryzyka w obszarze strategicznym

• 

  Grupa Energa

  Na poziomie Grupy Energa istotne ryzyka w obszarze strategicznym dotyczą:

  • System nadzoru właścicielskiego

  • Zarządzanie jakością relacji z klientami

  • Działalności inwestycyjnej

• 

  Segment Dystrybucja

  W Segmencie Dystrybucja istotnym ryzykiem jest nieprawidłowa obsługa zgłoszeń odbiorców oraz niewłaściwa integracja systemów informatycznych. Mogą one skutkować:

  • Obniżeniem standardów jakościowych obsługi

  • Karami finansowymi nakładanymi przez URE

• 

  Segment Wytwarzanie

  W Segmencie Wytwarzanie kluczową kwestią jest sposób sprawowania nadzoru inwestorskiego nad Polską Grupą Górniczą Sp. z o.o. (PGG) oraz właściwego zarządzania strategicznego w ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA. Niedostateczny nadzór inwestorski oraz niedostosowanie się do zmieniających się warunków rynkowych może skutkować:

  • Stratami finansowymi ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. (bezpośredni inwestor w PGG)

  • Utratą możliwych korzyści

  • Zagrożeniem ciągłości j jakości dostaw

• 

  Segment Sprzedaż

  Czynniki ryzyka rynkowego związanego z handlem energią elektryczną i paliwami, to głównie:

  • nieoczekiwana zmienność cen

  • Brak wystarczającej płynności na rynku terminowym i SPOT

  • Zmienność generacji OZE,

  • Niedopasowanie strategii kontraktacji energii elektrycznej i gazu

  • Niedopasowanie prognoz potrzeb odbiorców na energię elektryczną i paliwo gazowe.

Ryzyka w obszarze operacyjnym

• Wystąpienie zdarzeń losowych takich jak: awarie, anomalie pogodowe, czynniki atmosferyczne czy też działanie osób trzecich +

  Mogą one wpływać na bezpieczeństwo oraz ciągłość produkcji i dostaw energii elektrycznej o odpowiednich parametrach jakościowych do odbiorców. Miernikami tego ryzyka w obszarze dystrybucyjnym są wskaźniki SAIDI i SAIFI. W obszarze wytwarzania kluczowe są z kolei dane dotyczące odchyleń od planów produkcji, a także wskaźniki informujące o liczbie awarii / zdarzeń ograniczających dyspozycyjność czy czasie trwania awarii / zdarzeń ograniczających dyspozycyjność. W celu zabezpieczenia wprowadzono wysoki stopień regulacji tego obszaru.

• Awarie urządzeń wytwórczych i instalacji pomocniczych +

  Skutki materializacji tego ryzyka to m.in. niedotrzymanie warunków umów sprzedażowych i planów produkcyjnych przy jednoczesnym niespełnieniu wymagań określonych pozwoleniem zintegrowanym i przepisami środowiskowymi. Aby ograniczyć to ryzyko planowane jest wdrożenie systemów IT wpierających zarządzanie produkcją oraz wykonanie inwestycje modernizacyjnych podstawowych urządzeń wytwórczych.

• Ryzyka dotyczące obszarów funkcjonalności, integracji i poufności danych w systemach IT w Grupie ENERGA +

  Brak ciągłości działania systemów teleinformatycznych w tym zakresie może prowadzić do nieefektywnego zarządzania danymi pomiarowymi i obsługą reklamacji oraz nieprawidłowej obsługi zgłoszeń sprzedawców. W ramach zarządzania ryzykiem podejmowane są działania zmierzające do stabilizacji systemu i wdrożonych funkcjonalności oraz stworzenia tzw. roadmap w zakresie bezpieczeństwa teleinformatycznego.

Ryzyka w obszarze prawno – regulacyjnym

• Decyzje władz i organów administracji w Polsce +

  Rozszerzenie planów inwestycyjnych lub akwizycyjnych, przy spadku cen energii i wzroście cen CO2, może wpłynąć na nieosiągnięcie oczekiwanych wyników finansowych i oczekiwanych korzyści operacyjnych

• Kierunki zmian regulacji prawnych +

  Niestabilne otoczenie prawne stanowiące podstawę funkcjonowania sektora energetycznego jest istotnym zagrożeniem dla Grupy Energa. Zaangażowanie Energa SA oraz Liderów Segmentów w proces legislacyjny aktów prawnych oraz prace organizacji branżowych jest mechanizmem zabezpieczającym w tym zakresie. Na bieżąco prowadzona jest również analiza jakościowa proponowanych zmian w prawie i badany jest ich wpływ na wynik finansowy Grupy.

• Stan prawny nieruchomości wykorzystywanych pod urządzenia elektroenergetyczne +

  Decyzje organów władzy publicznej nakładają na spółki istotne obowiązki. Mogą one prowadzić do zwiększenia liczby sporów i wiązać się z koniecznością wypłaty odszkodowań czy zapłatą kar. Koordynacja postępowań sądowych, arbitrażowych i administracyjnych w Grupie, monitorowanie i raportowanie wartości przedmiotów sporów oraz inne działania podejmowane zarówno przez Energa SA, jak i spółki, będące stroną postępowań, mają na celu mitygację ryzyka oraz rozstrzygnięcie ewentualnych sporów sądowych w sposób pożądany przez Grupę.

• Uregulowania obszaru Compliance +

  Brak kompleksowego uregulowania obszaru Compliance może doprowadzić do spadku lojalności i motywacji pracowników, a także obniżać wiarygodność Grupy wśród partnerów biznesowych. Możę to w efekcie doprowadzić także do strat finansowych wynikających z nadużyć.

Ryzyka w obszarze finansowym

• Prawidłowa kalkulacja cen sprzedaży, która przekłada się wprost na wyniki osiągane przez ENERGA-OBRÓT SA. +

  Obowiązek uzyskania od Prezesa URE zatwierdzenia stawek w taryfie powoduje, iż w przypadku decyzji odmownej i zakończenia postępowania, występuje niemożność fakturowania klientów za zrealizowaną sprzedaż, a w konsekwencji brak przychodów. Może dojść również do sytuacji, iż zatwierdzone przez Prezesa URE stawki w taryfie nie będą gwarantowały opłacalności sprzedaży. Grupa prowadzi bieżący benchmark rynku, natomiast możliwości dotyczące obiektywnej oceny są ograniczone. Stosowane mierniki ryzyka to m.in. ilość zaakceptowanych ofert, wskaźniki finansowe i ekonomiczne, w tym poziom zakontraktowanej marży oraz wskaźniki rynkowe, takie jak wartość rynku, udział czy wzrost rynku.

• Brak ciągłości lub nieprawidłowe fakturowanie sprzedaży i usług dystrybucyjnych +

  Brak lub błędy w rzeczywistych danych pomiarowych w zakresie zużycia energii elektrycznej niesie za sobą ryzyko brak możliwości fakturowania przychodów, a co za tym idzie – brakiem wpływów środków pieniężnych oraz możliwymi sankcjami karno-skarbowymi. Duża liczba rozliczanych odbiorców przekłada się na wysokie prawdopodobieństwo tego ryzyka. W celu mitygacji ryzyka prowadzone są na bieżąco prace nad rozwiązaniem pozwalającym na automatyczne (częściowo ręczne) uzgodnienie różnic systemowych oraz uzupełnienie braków w zakresie danych odczytowych. W odniesieniu do ryzyka rozliczeń podatkowych planowane jest wdrożenie w pełnym zakresie Polityki zarządzania ryzykiem podatkowym, a także ścisła współpraca z doradcami podatkowymi.

• Poziom cen produktów (energia elektryczna, prawa majątkowe, CO2) +

  Obserwowane na rynku istotne wahania mogą przełożyć się na niezrealizowanie Strategii w zakresie osiągnięcia poziomu docelowego wartości mierników finansowych. W celu zabezpieczenia przed ryzykiem monitorowane jest w kształtowanie się cen na rynku, zaś realizacja transakcji planowana jest w taki sposób, aby uniknąć nałożenia się negatywnych tendencji zmian cen wszystkich produktów jednocześnie.

Podmioty wchodzące w skład Grupy Energa wstępują w różnego rodzaju umowy finansowe, które generują ryzyka finansowe i rynkowe. Do najważniejszych możemy zaliczyć:

• Ryzyko stopy procentowej +

  Ryzyko zmiennej stopy procentowej wynikające z zawartych zobowiązań dłużnych dotyczy wyłącznie stóp opartych o stawkę WIBOR. W przypadku zobowiązań w walucie euro Grupa Energa posiada zaciągnięte zobowiązanie finansowe wynikające z emisji euroobligacji oparte o stały kupon. Stosowana w zakresie ryzyka stopy procentowej polityka przewiduje ograniczanie ryzyka wahań stóp procentowych poprzez utrzymywanie części zadłużenia oprocentowanego stałą stopą procentową. W ramach tych założeń w II kwartale 2014 roku zawarto 2-letnie transakcje IRS zabezpieczające ryzyko zmiany stóp procentowych WIBOR. 3M, o które oparte są zobowiązania dłużne wyrażone w zł.

  W związku z wdrożeniem rachunkowości zabezpieczeń Grupa Energa identyfikuje również ryzyko stopy procentowej związane z zawartymi transakcjami zabezpieczającymi CCIRS i IRS, nie wpływającą na wynik finansowy Grupy.

  Ponadto poziom stóp procentowych ma bezpośredni wpływ na WACC podawany przez Prezesa URE do kalkulacji zwrotu z WRA wliczonego w taryfę ENERGA-OPERATOR SA.

• Ryzyko walutowe +

  W obszarze finansowym ryzyko walutowe związane jest przede wszystkim z zaciąganiem i obsługą przez Grupę ENERGA zobowiązań dłużnych w walutach obcych w ramach ustanowionego Programu emisji euroobligacji EMTN. Dodatkowo, wybrane podmioty z Grupy ENERGA posiadają nadwyżki walutowe, wynikające czy to z prowadzonej działalności operacyjnej, czy inwestycyjnej. Grupa ENERGA monitoruje ryzyko walutowe i zarządza nim przede wszystkim poprzez zawarte transakcje zabezpieczające CCIRS i wdrożoną rachunkowość zabezpieczeń.

• Ryzyko kredytowe +

  Ryzyko kredytowe jest związane z potencjalną trwałą lub czasową niewypłacalnością kontrahenta. Powstaje w wyniku niemożności dokonania zapłaty przez drugą stronę umowy, a maksymalna ekspozycja na to ryzyko równa jest wartości bilansowej nabytych instrumentów.

  Celem minimalizacji ryzyka kredytowego prowadzony jest cykliczny monitoring ratingów instytucji finansowych, z którymi współpracuje Grupa Energa. Z ryzykiem kredytowym mamy również do czynienia w przypadku środków zaangażowanych w jednostki uczestnictwa dedykowanego Grupie Energa funduszu Energa Trading SFIO. Zgodnie z przyjętą polityką inwestycyjną fundusz inwestuje środki w aktywa, jakimi są bony i obligacje skarbowe oraz komercyjne instrumenty dłużne. Ryzyko kredytowe związane z inwestycjami w bony i obligacje skarbowe jest odniesione do ryzyka wypłacalności Skarbu Państwa. Ryzyko kredytowe związane z inwestycjami w komercyjne instrumenty dłużne jest mitygowane poprzez odpowiednio określoną politykę inwestycyjną funduszu.

• Ryzyko związane z płynnością +

  Ryzyko utraty płynności finansowej związane jest z możliwością utraty zdolności do terminowej obsługi bieżących zobowiązań lub utratą potencjalnych korzyści wynikających z nadpłynności.

  Spółki Grupy Energa monitorują ryzyko utraty płynności przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności. Celem Grupy jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania.

  Grupa Energa w celu efektywnego zarządzania płynnością spółek Grupy wykorzystywała mechanizm emisji krótkoterminowych obligacji, których propozycja nabycia była kierowana przez emitenta – spółkę Grupy wyłącznie do pozostałych spółek. Z początkiem stycznia 2016 roku Grupa ENERGA wdrożyła usługę cash poolingu rzeczywistego bezzwrotnego, która przejmie funkcje związane z emisją obligacji krótkoterminowych, a dodatkowo zmaksymalizuje możliwość wykorzystania nadwyżek pieniężnych Grupy do finansowania bieżącej działalności poszczególnych jej spółek.

  Dodatkowo, Energa zawarła z kilkoma instytucjami finansowymi umowy kredytowe, które stanowią potencjalne źródło środków do natychmiastowego wykorzystania. W razie konieczności wykorzystania nadwyżek środków pieniężnych, powołany do życia fundusz Energa Trading SFIO umożliwia umarzanie jednostek w każdym momencie i pozwala zachować nieograniczony i szybki dostęp do ulokowanych w nim środków.